Learner Engagement: Wat is het en hoe bereik je dit écht?

Het begrip Learner Engagement focust zich op een hoge betrokkenheid van de lerende en is vaak een belangrijke doelstelling van een leerstrategie. Tegenwoordig vindt het leren steeds vaker zelfstandig of op afstand plaats en staan lerenden daardoor minder in contact met andere studenten, medewerkers of docenten. Het is daardoor een uitdaging om betrokkenheid van de lerenden te blijven behouden, of zelfs te vergroten. In dit artikel geven we je een aantal praktische tips en suggesties om de betrokkenheid van lerenden te vergroten binnen live online leren (ook wel synchroon leren) en on demand online leren (ook wel asynchroon leren).

Wat is “Learner Engagement”?

Er bestaan vele definities van het begrip. Een treffende omschrijving volgens ons is “de kwantiteit en kwaliteit van deelname van een lerende aan zijn/haar opleidingsprogramma”. 

Het is de mate van aandacht, nieuwsgierigheid, interesse, samenwerking, optimisme en passie die lerenden tonen wanneer ze leren of les krijgen. Het strekt zich uit tot de mate van motivatie die een lerende heeft om te leren en vooruitgang te boeken in zijn of haar persoonlijke ontwikkeling. Het begrip is gebaseerd op de overtuiging dat leren verbetert wanneer een lerende nieuwsgierig, geïnteresseerd of geïnspireerd is. En dat leren te lijden heeft als men zich verveelt, emotieloos, ontevreden of anderszins “afgehaakt” is. Het doel is dus altijd om de lerenden aangehaakt te laten blijven bij de lesstof die je aanbiedt.

Maar hoe pak je dit aan? Wij geven je een aantal praktische tips voor ‘live’ en ‘on demand’ online leren.

Vergroten van de betrokkenheid bij live online leren

Bij live online leren leert een groep deelnemers tegelijkertijd online. Met tools zoals Zoom, MS Teams en Google Meet kun je communiceren via audio, video en chat en tools inzetten zoals whiteboards, break-out rooms en screen- en slide sharing om leren op afstand mogelijk te maken. Het voordeel van live online leren ten opzichte van on demand online leren is dat de lijntjes tussen lerenden en trainers kort zijn. De cursist kan meteen vragen stellen als hij ergens hulp bij nodig heeft of feedback krijgen op een antwoord of opdracht. Kortom je communiceert gemakkelijker met elkaar.

Hieronder vind je tips om de betrokkenheid bij jouw live online training hoog te houden.

1. Ga terug naar de basis

Jij en de deelnemers zitten namelijk niet in dezelfde ruimte en dat maakt dat een aantal van je instructie- en werkvormen niet één-op-één bruikbaar zijn in een live online training. Gebruik de leerdoelen van jouw training om te bepalen welke stof je moet aanbieden tijdens je training. Bekijk vervolgens welke elementen uit je klassikale training je kunt behouden, en vervang de elementen die zich niet goed laten vertalen naar live online leren.

2. Verkort de duur van je training en las meer pauzes in

Er is niet één regel of een onderzoek waaruit duidelijk wordt hoe lang je live online training mag zijn. Hoe lang lerenden betrokken blijven hangt namelijk af van het type training en van jouw doelgroep.
Wel wordt vermoed dat een live online training vermoeiender is voor lerenden dan een klassikale training. Bied daarom duidelijkheid, door een programma te presenteren aan het begin van je training. Dan weten de lerenden welk onderwerp wanneer wordt behandeld en wanneer er pauzes zijn. Probeer dan om maar één onderwerp tegelijkertijd te behandelen (in ‘chunks’), zodat men niet wordt overladen met informatie. Daarna wissel je naar een ander onderwerp of een ander type werkvorm, of je last een pauze in. Die pauze kun je ook combineren met een opdracht. Dan bied je de deelnemers een wat langere periode voor zichzelf aan tussen de plenaire momenten door.

3. Bereid je goed voor

Bij een live online training komt techniek kijken. Zorg dat je de tool van jouw keuze heel goed kent, zodat je tijdens de training niet voor verrassingen komt te staan. Besteed ook aandacht aan de kwaliteit van je beeld en geluid. En een inkoppertje: een stabiele internetverbinding. Niets zo vervelend als haperend beeld en geluid tijdens een online training. Extra tip: houd een pilotsessie om te testen of je techniek goed werkt en je werkvormen goed aansluiten.

4. Zorg voor afwisseling

Kies een aantal interactieve werkvormen, zodat lerenden actief kunnen deelnemen aan jouw training (discussies, samen schrijven, peilingen, online post-its). Houd het aantal werkvormen beperkt en wissel daarmee af. Dan hoeft de lerende niet steeds een andere werkvorm te leren kennen.

5. Bevorder samenwerking

Je houdt lerenden betrokken door een sociaal aspect toe te voegen aan je training, in de vorm van samenwerking. Dat kun je organiseren met de hele groep, maar het is vaak beter om de groep op te splitsen in kleinere groepen. De deelnemers zullen zich meer gemotiveerd en verantwoordelijk voelen om actief deel te nemen, in plaats van alleen maar te luisteren. Hiervoor kun je breakout rooms gebruiken. Als trainer kun je langsgaan bij de breakout rooms om vragen te beantwoorden en te stellen. Aan het einde van de breakout sessie haal je de groepjes weer terug om ideeën uit te wisselen.

Vergroten van de betrokkenheid bij on demand online leren

On demand online leren kent een hoge mate van flexibiliteit. De lerende bepaalt zelf wanneer hij start en kan in zijn/haar eigen tempo de leeractiviteiten doorlopen. En als er iets tussendoor komt, is de cursus makkelijk te pauzeren en op een later moment weer op te pakken. Dit voordeel van on demand online leren maakt het ook meteen uitdagend, want hoe houd je iemands aandacht vast? En hoe zorg je dat de lerende ook daadwerkelijk weer een vervolg geeft aan de leeractiviteiten? Er zijn verschillende elementen waar je rekening mee kan houden in je leerontwerp om de betrokkenheid van de lerende te verhogen en daarmee de cursus te voltooien met een waardevolle leeropbrengst.

1. Wees als docent zichtbaar en (op bepaalde momenten) beschikbaar
Je ziet vaak in leeromgevingen dat wanneer een cursus on demand wordt aangeboden, er geen docent is gekoppeld aan de cursus. Maar dit kan een waardevolle toevoeging zijn aan je cursus! Door als docent zichtbaar te zijn, voelt de lerende zich gezien en gehoord. Heet een nieuwe cursist bijvoorbeeld welkom in de cursus. Ook kan je momenten creëren waar de lerende de mogelijkheid krijgt om vragen te stellen. Of een mogelijkheid bieden waar een lerende zijn vraag of opdracht naartoe kan sturen. Essentieel is dan wel dat iemand snel antwoord/feedback krijgt op zijn/haar vraag. Probeer ook te variëren in de manier waarop je antwoord of feedback geeft. Wissel geschreven feedback bijvoorbeeld af met mondelinge feedback (face-to-face of telefonisch).

2. Gebruik leeractiviteiten die aanzetten tot actief verwerken van de leerstof
In veel leerontwerpen wordt vaak begonnen met leeractiviteiten die wat passiever van aard zijn, zoals het lezen van een tekst of het kijken van een filmpje. Dat kan al snel saai worden waardoor lerenden afhaken. Wacht daarom niet tot aan het einde van cursus met het geven van verwerkingsopdrachten, maar laat ze al kort na de start van de cursus aan het werk gaan met bijvoorbeeld het maken van een mindmap, een podcast, een infographic, een video of een presentatie.

3. Laat lerenden samenwerken
Sociale interactie verhoogt vaak de betrokkenheid. Denk aan samenwerkingsopdrachten of discussies. Dit is niet altijd even makkelijk bij een on demand cursus, maar ook zeker niet onmogelijk. Denk bijvoorbeeld aan het inzetten van een forum of laat lerenden samenwerken op een wiki of via google docs.

4. Geef de lerende regie en eigenaarschap over het leerproces
Timmer een cursus niet dicht met verplichte leerroutes die een lerende moet doorlopen, maar geef de lerenden ruimte om hun eigen leren te sturen. Dat betekent ook dat je ze niet afrekent op zaken zoals ‘x aantal minuten bezig geweest’. Maar alleen kijkt naar de leeruitkomsten. En laat een lerende bepalen welke onderdelen ze wel of niet doen.

5. Verzend notificaties
Het vraagt veel discipline en doorzettingsvermogen om een gepauzeerde cursus op een later moment weer op te pakken. Het versturen van een herinneringen via bijvoorbeeld de mail kan mensen af en toe het juiste zetje in de rug geven om weer verder te gaan waar ze gebleven waren.

6. Maak gebruik van een beloning of badges
Het krijgen van een beloning voor je inspanningen is altijd fijn en het sparen van een reeks badges kan een leuke extra motivator zijn voor het afronden van je cursus. Badges en beloningen zijn op verschillende manieren in te zetten. Je kan een badge uitgeven voor het voltooien van een cursus. Maar wat vaak ook motiverend werkt is de module opsplitsen in kleine brokjes en voor elk brokje een badge uitgeven. Of koppel een ludieke beloning aan het voltooien van een cursus. Bijvoorbeeld: geef een nieuwe medewerker een voucher voor het halen van een gratis kopje soep in de kantine na het voltooien van het introductieprogramma.

Veel van bovenstaande tips kun je gemakkelijk realiseren in leerplatformen als Learn Amp, PeopleFluent LMS, Totara en Instilled.

Meer weten?

Door onze jarenlange ervaring en expertise op het vlak van leren en leertechnologie, kunnen wij jullie adviseren over het opstellen van een ‘live’ of ‘on demand’ training die echt werkt. We gaan hierover graag met je in gesprek. Neem contact met ons op via onderstaande knop.

Contact